Avrupa'da daralan talep kar satışlarını tetikledi...
Ocak ayı ilk haftasında yaşanan yükseliş Suudi Arabistan'ın Şubat ve Mart aylarında üretimi günlük 1 milyon varil azaltma kararı kaynaklıydı. OPEC'in piyasayı dengede tutmak için gösterdiği kararlılık petrol piyasası için pozitif ve halen oyunun içinde diyebiliriz. Öte yanda Libya'nın günlük üretim miktarındaki düşüşte kısa vadeli olmakla beraber pozitif; Libya'da ham petrol üretimi Eylül ayında günlük 1.25 mio varil seviyesine ulaştı. O tarihten bu yana ülkenin en büyük boru hatttında yapılan bakım çalışmaları etkisi ile son olarak üretimin günlük 1 milyon varile gerilediğini görüyoruz. Bakım çalışmalarının iki haftada sona ermesi beklenirken OPEC ülkesi Libya'nın 2020 yılı boyunca artan günlük üretimi kısa vadede sekteye uğradı. Öte yanda ABD'de petrol üretimi yapan tekno kuyuların sayısındaki artış geçtiğimiz hafta da devam etti. Ocak 2020'de 1000 civarında olan tekno kuyu sayısı 31 Mayıs tarihinde 278 olarak geriledi. Ancak o tarihten bu yana artan fiyatlara bağlı geçtiğimiz hafta 534'e yükseldi. Hatırlarsak 2021 yılında ABD ham petrol üretiminin günlük 11 milyon varil olacağı düşünülüyordu. Tekno kuyularda artış ABD günlük üretimin artması anlamına geldiğinen bu taraftaki 2021 tahminlerini değiştirebilir.
Arz tarafında Libya pozitif ABD'in tekno kuyu sayısındaki artış bir artı bir eksiyi götürdü dersek geriye talep tarafındaki bekleyiş kalıyor.
OPEC son açıkladığı raporda 2021 petrol talep tahminini değiştirmedi. OPEC'E göre 2021 yılında Dünya petrol talebi 90 milyon varil iken 2021'de günliük petrol talebi 95.9 milyon varile çıkabilir. OPEC Avrupa'da devam eden kısıtlamalara rağmen talep tahminini aşağı yönde revize etmemiş. Sebebi analistlerin öncesinde temkinli tahmin yapmış olmalarına bağlanabilir. Bir başka değerlendirme yılın ikinci yarısında bekelnen talep artışı olabilir. Avrupa'da kısıtlamalar bazı ülkelerde artarak devam ederken petrole olan talep üzerinde baskı oluşturabilir. Bloomberg'de yer alan analize göre Avrupa'da jet-fuel talebi Mart 2020'den bu yana en düşük noktasına geriledi. Petrol piyasasının odağı aşı iyimserliğinden talep tarafındaki mevcut koşullara kayarsa fiyatlar daha düşük seviyelerde denge arayabilir.
Diğer piyasalar ile etkileşim ve hisse senedi piyasalarının yönü de takip edilecektir. Geçtiğimiz hafta bankacılık ve enerji sektörü hisse senetleri satışta öncülük etmişti. 20 Ocak'ta ABD'in 46. dönem Başkanı olarak görev alacak olan Joe Biden 1.9 trilyon dolarlık ek teşvik paketi için de çalışmalara başlayacak. Kongreden onay alması zaman alacak gözü ile bakılan paketin geçmesi halinde ekonomik etkisi yılın ikinci çeyreğine kalabilir. O nedenle ek teşvik paketi tarafındaki iyimserlik ve piyasa etkisi sınırlı kaldı. Bu durumuna kısa vadeli talep endişeleri eklenince Kasım ayı düşük seviyesi 34.00 dolar/varil ardından yaşanan soluksuz yükseliş sekteye uğradı. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Aralık ayı raporuna göre arz/talep dengesi petrol piyasasının günlük 1.5 milyon civarında fazla veriyor. Kısaca 2020 yılında OPEC'in arz tarafında kısıtlamalar ile piyasayı dengeleme çabası olmasaydı 50.00 dolar/varil üzeri fiyatlama hayal olurdu.
