Petrol piyasası OPEC kararından rahatsız olmadı...
01 Nisan tarihinde yapılan OPEC+ toplantısında üyeler önümüzdeki aylarda talep tarafındaki gelişmeleri takip ederek üretimi artırma kararı aldı. Kartel Mayıs ve Haziran aylarında günlük 350 bin varil Temmuz ayında ise 450 bin varillik üretim artışına gidebilir. Bu süreçte sene başından bu yana günlük 1 mio varil üretim kesintisi ile petrol piyasasında arz/talep dengesini kontrol eden Suudi Arabistan kademeli olarak üretimini artıracak. Son iki senede OPEC+ üyelerinin piyasadaki arz fazlasını kontrol ederek fiyatlarda geri çekilmeye engel oldu.. Ancak Mayıs-Ağustos dönemi seyahat sezonu ve artması muhtemel jet fuel talebi ile bu kez farklı bir karar çıktı. Geçtiğimiz raporda OPEC’in piyasanın nabzını tutmakta ustalaştığını belirtmiştik. Toplantıdan çıkacak sonucu beklerken artan oynaklık bir yana bazılarının sürpriz olarak değerlendirdiği üretimi kademeli artırma kararı fiyatlarda yükselişe engel olmadı.
ABD tarafında Çarşamba günü açıklanan ve 2.25 trilyon dolarlık altyapı yatırımları ağırlıklı teşvik paketi küresel risk alma eğilimini artırdı. Üstelik federal harcamaların 5 trilyon dolara kadar çıkabileceği ve 2021 yılında Amerika'da GSYIH’ın yüzde 6 üzerindeartacağı beklentisi var. 2.25 trilyon dolarlık harcama paketi büyük ölçüde temiz enerjiye dayanırken altyapı planının asfalt yapımı için kullanılan ağır ham petrol talebine destek olacağı konusu var. Bu durum kısa vadede petrol endüstrisi için sürpriz bir kazanım denebilir.
Avrupa artan covid vaka sayısı ve yavaş giden aşılama ile gündeme gelirken ABD ekonomisinden art arda pozitif haberler geliyor. Görünen o ki geçtiğimiz hafta Avrupa tarafında talep gecikebilir endişesi ile geri çekilen petrol fiyatları sanki yılın ikinci yarısını satın almaya daha istekli. Bu durumda OPEC repütasyonu fayda sağlıyor diyebilirim. OPEC+ petrol piyasasını okumaktaki başarısını ispat ettiğine göre yatırımcılar kartelin talep artışı konusunda yaptığı öngörüye güven var.
Öta yanda, Joe Biden’ın açıkladığı altyapı yatırım paketinin enerji endüstrisi üzerinde geniş kapsamlı etkileri olacağı düşünülüyor. ABD'de elektrikli araç şarj istasyonları için 174 mia dolarlık kaynak ayrılıyor. Ülkede petrol endüstrisi iklim değişikliğindens orumlu tutulurken açılan davaların bazılarını petrol endüstrisinin kazanması endüstri için olumlu ancak bir taraftan yenilenebilir enerji kaynaklarına verilen destekler bir tarafta iklim değişikliği endüstri için uzun vadeli soru işaretlerini beraberinde getiriyor.
Arz tarafını yakından ilgilendiren ve İran'a yaptırım konusuna gelince İran tüm yaptırımların kaldırılmasını istiyor. ABD kademeli kaldırım taraftarı ve Tahran 2015 nükleer anlaşması için bu haftadan itibaren kapsamlı müzakerelere başlayacak. İran’ın tüm yaptırımların kaldırılması konusundaki ısrarı görüşmeleri çıkmaza sürebilir. Görünen o ki ülkenin tekrar nükleer anlaşma üreci ve bu taraftan gelecek olası üretim artışı kısa vadede petrol piyasasında endişe yaratmıyor. Yine de bu haftadan itibaren haber akışı ileİ ran’ın tekrar gündeme gireceğini ve haber akışının petrol piyasası üzerinde etkisi olabileceğini hatırlatalım.
