Petrol piyasası hayat belirtisi veriyor…
Geçtiğimiz hafta boyunca 67.50-70.00 dolar/varil içinde dar bir aralıkta işlem gören ham petrol emtia piyasası geneline kıyasla güçlü durarak hayat belirtileri veriyor. ABD Doları ve emtia piyasası arasındaki ters korelasyon enerji piyasasını teğet geçmiş görünüyor. Haftanın kapanışında zayıf bir görünüm sergileyen ABD endeksleri yılın geri kalanında büyümede yavaşlama beklentisi ile artan dalga boyları ile mi işlem görecek? Her durumda güçlü durmak için kendine dayanak bulan ABD Doları yılın geri kalanında nasıl bir seyir izleyecek. Geçtiğimiz hafta arz/talep dengesi özelindeki gelişmeler ile emtia piyasasından bir nebze ayrılan ham petrolün bu etkiler geride kaldıkça diğer piyasalar ile etkileşimde olması kaçınılmaz.
Bir tarafta ABD’de Ida kasırgası etkisi ile Meksika körfezinde açık deniz petrol üretiminin durma noktasına gelmiş olması diğer tarafta Çin’in devlete ait ham petrol rezervlerini açık artırma yoluyla aşamalı olarak satmayı planladığını açıklaması, fiyatlarda dalgalanmayı sınırladı ve ham petrol son dönem kararsız seyir ardından küllerinden doğmaya çalışıyor.
Meksika körfezinde en büyük petrol üreticisi Shell, Ida kasırgasının açık deniz tesislerine verdiği hasar nedeniyle bazı ihracat kargolarını iptal etti. Shell ve diğer petrol şirketleri enerji kayıplarının haftalarca süreceği sinyalini verdi. Yaklaşık 1,4 milyon varil açık deniz petrol üretimi kapalı ve 1 milyon varil rafinaj kapasitesi de çevrimdışı olarak görülüyor. Öte yanda ithal ham petrol konusunda bir sıkıntı yok ve kuşkusuz açık deniz üretim tesislerinin çevrimdışı olduğu süreçte rafinerilerin ham petrol ihtiyacı karşılanacak.
Öte yanda, kısa vadede Ida kasırgasının stoklarda düşüş yönündeki etkisi geçtiğimiz haftaya kıyasla hafiflemiş olmakla beraber sürüyor. Uluslararası Enerji Ajansı’nın (EIA) 3 Eylül tarihli raporunda ham petrol stokları 1,5 milyon varil azalarak 423,9 milyon varile geriledi.
ABD benzin stokları 7,2 milyon varil düşerek 3,4 milyon varil gerilerken dizel ve ısıtma yağını içeren damıtık stokları, 3,1 milyon varil düştü. Ülkede rafineri kullanım oranları, büyük ölçüde ABD Körfezi'ndeki rafinerilerin kapatılması nedeniyle yüzde 9,4 düştü. ABD'nin haftalık üretimi, açık deniz platformlarının kapatılması nedeniyle bir önceki haftadaki 11,5 milyon varilden günde 10 milyon varile düştü. ABD üretim rakamlarını aşağı çeken Ida kasırgası ham petrol fiyatlarında Çin’den gelen stratejik petrol rezervlerinde satış haberinin yarattığı etkiyi sınırlamış görünüyor.
Aslında, önde gelen ham petrol ithalatçısı olarak Çin, yüksek enflasyona tahammül etmeyeceğinin sinyallerini vererek yükselen enerji fiyatlarına karşı mücadele etmeye çalışıyor. Çin'in artan hammadde fiyatlarının sanayi üretimi üzerindeki baskısını sınırlamak için stratejik rezervlerinin bir kısmını satmaya karar verdiğini bilsek de piyasaya sürülecek petrolün miktarı hakkında henüz bir bilgi yok. Özetle, Çin'in yüksek enflasyonun enerji fiyatları üzerindeki etkisine karşı sınırlı toleransı olduğunu ve enflasyonun özellikle enerji fiyatlarıyla ilgilenen herkes için önümüzdeki haftalarda takip edilmesi gereken bir gösterge olduğunu söyleyebiliriz.
Bir başka gelişme ABD Başkanı Joe Biden’ın Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile yaptığı görüşme oldu. Görüşmenin olumlu geçtiği ve şimdilerde Ida kasırgası ve arz yönlü sıkıntılar ile gündemde olan ABD’nin yüksek ham petrol fiyatlarından rahatsızlık duyan Çin ile ham petrol politikasında işbirliği içinde olacakları beklentisi var. Joe Biden’ın OPEC+ üretimi artırmalı çağrısı karşılık bulmadı. Ancak Suudiler Aramco ile Asya ülkelerinde düşük fiyat politikasına start verdi. Şimdi de Çin stratejik petrol rezervlerinde satış ile yüksek ham petrol fiyatlarının küresel ekonomik büyüme üzerindeki olumsuz etkisine dikkat çeken ABD’ye benzer bakış açısı ile destek veriyor. Bu denklemde Libya’nın 2022’den itibaren günde 2 milyon varil petrol üretme hedefi arz artışı tarafında umut yaratıyor.
