25.01.2021Yurt Dışı Piyasa Bülten

Bu hafta küresel piyasalarda öne çıkanlara baktığımızda;

• 26 Ocak Salı günü IMF 2021 yılı ekonomik görünüm raporunu yayınlayacak. Bu raporda kurumun ülkeler bazında büyüme, enflasyon, işsizlik oranı ve cari işlemler açığı gibi önemli ekonomik beklentilere dair tahminlerini öğrenmiş olacağız.

• Çarşamba günü ABD tarafında Ocak ayı FED toplantısı ve toplantı sonrası açıklamalar takip edilecek.

• Perşembe günü ABD 2020 son çeyrek büyüme rakamında %4.1 olarak gerçekleşme tahmin ediliyor. Geçtiğimiz hafta Avrupa Merkez Bankası 2021 büyüme tahminini aşağı yönlü revize etti. Almanya büyüme tahminin %4.4'ten %3.0'e düşürdü. Kısaca 2021 yılı zayıf ilk çeyrek ardından küresel ekonomi beklenen hızda toparlanmayabilir.

• Avrupa tarafında veri takvimi zayıf iken ABD tarafında Aralık ayı tüketici enflasyonu (beklenti %0.4) ve perakende satışlar (beklenti %0.0) olmak üzere iki önemli veri var. Bunun yanında geçtiğimiz hafta açıklanan Aralık ayı istihdam raporunda zayıf seyrin ardından haftalık işsizlik maaşı başvuruları (beklenti 783 bin) piyasanın dikkatinde olacak.

• Haftanın son işlem gününde kişisel gelirler ve Chicago tüketici güveni açıklanacak ekonomik veriler arasında yer alıyor

Geçtiğimiz hafta ABD işsizlik maaşı başvuruları 900 bin ile beklentilerin altında gerçekleşti. ABD konut başlangıçları 2009 yılından bu yana en iyi artışı gerçekleştirdi. Öte yanda covid-19 etkisi ile zayıf servis sektör endeksi ve tüketici talebinde gecikme ileriye dönük olumsuz etkilere sahip görülüyor.

Amerika yerleşik yatırım bankaları bu dönemde covid-19 vaka sayısını tekrar öne çıkarıyor. Pandemi başlangıcından bu yan ABD'de 400 bin olan vefat sayısı sadece Ocak ayında 100 bine ulaşabilir beklentisi var. Eğer bu tahminler doğru ise Ocak ayındaki artış endişe yaratmaya aday görülüyor. Günlük 200 bin etrafında vaka sayısı piyasaları endişelendiriyor. 24 Aralık'tan bu yan en düşük seviye günlük 124 bin vaka artışı iken bu seviye altına inilmeden pandemi etkisi geride kaldı demek için erken. Bu şartlarda ek teşviklerin kongreden geçme süreci ve covid vaka sayısı ile hisse senedi piyasaları yükselişine ara verebilir. Bilanço sezonu olması nedeni ile hisse bazında yaşanan hareketlilik ve genele yayılan yükseliş umut verici olmakla beraber bu hafta piyasaların haber akışına hassasiyeti artabilir. Emtia piyasasında Çin ithalatının öne çıktığı ürün gruplarında yaşanan aşağı yönlü düzeltme eğilimi ve ara verilmiş görünen reflasyon fiyatlamasını da unutmayalım.

2020 yılı genelinde ülkeler bazında değişik dönemlerde ekonomik kapalılık ön plana çıkarken Çin virüsün çıkış noktası olmasına rağmen Nisan ayında kademeli olarak ekonomisini işletmeye başladı. Buna mukabil Çin'in tüketici olarak öne çıktığı birçok üründe ithalatının 2019 yılına kıyasla artışa geçtiğini gördük. Ülkenin ham petrol ithalatı ortalama günlük 10.85 mio varil ile 2019 yılına kıyasla %7.3 arttı. Doğalgaz ithalatı benzer şekilde önceki seneye kıyasla %5.3 yükseldi.

Enerji ürün grubu dışında en fazla ithalat artışı tarım ürünlerinde gerçekti. 2019 yılında ABD ile ilk faz ticaret anlaşmasının sonuçlanması ardından 2020 yılında Çin'in ABD'den mısır ithalatı 2019'un %135 üzerinde gerçekleşti. Buğday ithalatında %140 artış görülürken domuz ithalatı artışı %108'e ulaştı. 2020 yılında ABD'den ithal edilen soya fasulyesi %13.3 artış ile 100 milyon tona ulaştı. Bu seneye gelince Çin'in soya fasulyesi ithalatının 110 milyon ton olacağı tahmin ediliyor. Sadece bununla kalmıyor şeker ithalatında %55 artış bitkisel yağlar içinde %3.1 artış şeklinde devam eden bir süreç var. Bu süreç ABD'de ve kurak iklim koşulları nedeniyle üretim zorluğu yaşayan Güney Amerika'da çiftçiyi sevindirdi.

Endüstriyel metallere geçtiğimizde de benzer bir tablo görüyoruz. Çin'in bakır ithalatı 2019 senesine kıyasla %34 artış gösterdi. Demir cevheri ithalatı %9.5 arttı.

Bütün bunları rakamlar ile dile getirdikten sonra 2020 yılında nerede ise tek büyüyen ekonomi olan Çin 2021 yılında emtia talebinde ne noktada olacak? Avrupa Bölgesi ve Amerika'da 2021 yılının ilk çeyreğinde covid-19 etikleri ile ekonominin tam kapasite ile çalışmadığı ortamda Çin'in büyüme performansı önemli olacaktır. O nedenle 1.4 milyar nüfus içinde covid-19 vaka sayısında artış (200 olsa bile) endişe yaratıyor. Ülkenin değişik bölgelerinde görülen yeni vakalar ekonomiye zarar verecek şekilde artış gösterirse emtia piyasası 2021 yılında reflasyon fiyatlamasını biraz zor devam ettirir. Şimdilerde önemli bir tehdit olmamakla beraber bu tarafı takip etmekte fayda görülüyor.

IMF'in 2021 tahminleri ile başlayacak olan haftada FED toplantı tutanakları yanında ABD 2020 son çeyerk büyüme rakamını takip edeceğiz. Bir tarafta aşılama süreci diğer tarafta artan virüs vaka sayısı ile Amerika ve Avrupa ileriyi görmekte zorlanıyor. Bu kervana bir de Çin eklenirse küresel piyasalar 'risk off' modu ile düzeltme sürecine girebilir. Piyasa oyuncuları tarafından bilinen bu kuşkulara rağmen ileriye dönük ek teşvik iyimserliği esas belirleyici olarak bu hafta da piyasalara yön vermeyi sürdürecek.